Well Done Business > Blog > Porady > Model biznesowy canvas
Model biznesowy canvas to stosunkowo szybki sposób przedstawienia modelu biznesowego w przystępnej formie (tzw. one-pager).
Jest on szczególnie popularny na zachodzie w branży startupowej. Może jednak być stosowany z powodzeniem także dla tradycyjnych przedsięwzięć czy dla konkretnych projektów biznesowych.
Przeczytaj niniejszy artykuł aby poznać wszystkie podstawowe informacje dotyczące business model canvas bmc. Dowiesz się m.in. jakie są elementy składowe typowego modelu biznesowego canvas, w jaki sposób podejść do jego tworzenia czy jak wygląda przykładowy model biznesowy.
Business model canvas to narzędzie służące do projektowania, opisu i wizualizacji modeli biznesowych. Jest to prosty, ale skuteczny sposób przedstawienia wszystkich elementów biznesowych w jednym krótkim dokumencie.
Business model canvas składa się z dziewięciu kluczowych elementów, które tworzą podstawę każdego biznesu. Są to:
Segmenty klientów - kto jest Twoim "celem" i jakie potrzeby Twoja oferta ma zaspokoić?
Propozycja wartości - jakie wartości i korzyści oferujesz swoim klientom?
Kanały dystrybucji - jak dostarczasz swoje produkty lub usługi do klientów?
Relacje z klientami - jakie rodzaje relacji budujesz ze swoimi klientami?
Źródła przychodów - jak zarabiasz pieniądze?
Kluczowe zasoby - jakie zasoby są potrzebne do prowadzenia biznesu?
Kluczowe działania - jakie działania musisz podjąć, aby Twoja firma działała z skutecznie?
Kluczowe partnerstwa - z kim współpracujesz, aby Twoja firma odnosiła sukcesy?
Struktura kosztów - jakie koszty ponosisz przy prowadzeniu biznesu?
Dzięki business model canvas przedsiębiorcy i zespoły projektowe mogą szybko i skutecznie opisać swój biznes, zrozumieć zależności między poszczególnymi elementami oraz zoptymalizować swoją strategię biznesową. Jest to narzędzie szczególnie przydatne dla startupów, które dopiero rozpoczynają swoją działalność i muszą zbudować spójny model biznesowy. Taki uproszczony dobry model biznesowy może stanowić punkt wyjścia dla opracowania pełnego biznesplanu czy rozwinięcia poszczególnych aspektów funkcjonowania jak np. sprzedaż czy marketing.
Znasz już teorię, teraz zobacz jak wizualnie przedstawić ww. elementy:
Standardowy szablon modelu biznesowego składa się z 9 podstawowych elementów. Są to:
Oprócz tego, w powyższym przykładzie modelu biznesowego (szablon bmc) widzisz też sekcje takie jak korzyści i koszty środowiskowe czy społeczne. To dodatkowe elementy, które wprawdzie nie są niezbędne, ale warto wziąć je pod uwagę, szczególnie gdy chcesz opierać misję swojej firmy w powiązaniu z tymi elementami lub gdy rozważasz staranie się o dotacje unijne.
Ta sekcja wskazuje grupy docelowe, do których adresujemy naszą usługę lub produkt. Ważne jest precyzyjne określenie idealnego profilu klienta (ICP - Ideal customer profile), żeby zrozumieć jego potrzeby i model funkcjonowania.
Możliwe jest wskazanie kilku grup docelowych (segmentacja klientów).
W tym miejscu wskazujemy propozycję wartości (z angielskiego "value proposition" lub "unique value proposition"), a więc rozwiązanie, które chcemy zaproponować naszym klientom.
Warto wskazać czym nasza propozycja odróżnia się od oferty konkurentów. Ponadto, można wskazać faktycznie rozwiązywany problem klienta, a nie samą usługę czy produkt. Przykładowo, wartością sprzedawanej na pustyni wody pitnej może być skuteczne ugaszenie pragnienia czy dostarczenie organizmowi składnika niezbędnego do przeżycia. Nie jest to, wiec produkt sam w sobie, ale rozwiązanie problemu, który produkt zapewnia.
Kanały dotarcia czy kanały dystrybucji dotyczą tego w jaki sposób Twój produkt lub usługa będą docierały do Klientów. Można to ująć zarówno od strony marketingu (kanały komunikacji) jak i od strony sprzedaży (typ relacji przy zakupie).
Aby odpowiedzieć na pytania w tym zakresie, należy zastanowić się jakie są przyzwyczajenia Klientów. Gdzie bywają, jak się zachowują, czego oczekują. Na tej podstawie można budować skuteczną dystrybucję.
Ta sekcja dotyczy modelu biznesowego w zakresie styczności i relacji z klientami. Pod kątem opracowania tej części, istotne są grupy klientów, do których chcemy skierować ofertę (segment klientów). Dlatego warto zacząć od wymienionej wyżej sekcji dot. segmentów klientów. Punkty styczności z potencjalnymi klientami zależą od ich charakterystyki. Inaczej będzie wyglądała obsługa w salonie fryzjerskim, a inaczej w sklepie internetowym. Punkt wyjścia to ustalenie jakich relacji oczekują nabywcy Twoich usług lub produktów.
Ten punkt dotyczy także tzw. customer relationships (a więc relacji z dotychczasowymi klientami). Utrzymywanie relacji i posprzedażowe wsparcie jest często nie mniej istotne niż sama sprzedaż. Zazwyczaj taniej jest utrzymać Klienta niż ciągle zabiegać o pozyskiwanie nowych klientów (cost structure).
Kluczowe zasoby (key resources) to atuty materialne (zasoby fizyczne) i niematerialne posiadane przez przedsiębiorcę. Mogą to być środki finansowe, nieruchomości, ruchomości, ale też know-how, wartości niematerialne i prawne czy po prostu zasoby ludzkie (human resources).
Ta sekcja to plan konkretnych kroków do podjęcia w związku z uruchomieniem biznesu. Dotyczą czynności niezbędnych do uruchomienia biznesu (lista zadań) jak i późniejszych bieżących zadań operacyjnych, marketingowych, sprzedażowych.
Kluczowi partnerzy (key partners) to podmioty mające wpływ na świadczenie usługi lub dostawę oferowanych produktów. Mogą to być partnerzy, którzy mają wpływ na formę propozycji wartości dla Klienta. Są to podmioty, które w różny sposób pomagają Twojej firmie, np. podwykonawcy, dostawcy czy firma odpowiedzialna za strategię marketingową. Kluczowymi partnerami mogą być też podmioty, które umożliwiają sprzedaż - np. posiadające wpływ na Twoją grupę docelową.
Aby osiągnąć rentowność, ważne jest osiągnięcie odpowiedniego poziomu przychodów. W ramach modelu biznesowego canvas warto zastanowić się nad możliwością dywersyfikacji źródeł przychodów - generowania przychodów w różny sposób. Zróżnicowane strumienie przychodów (zdywersyfikowana struktura przychodów) pozwalają zazwyczaj na większe bezpieczeństwo finansowe.
Kluczowe znaczenie przy planowaniu biznesu jest właściwe oszacowanie kosztów. Zazwyczaj jest to łatwiejsze niż właściwe wskazanie poziomu przychodów. Zyskasz też pewność, że będziesz w stanie zapłacić za koszty, które są niezbędne do pokrycia.
Ta sekcja jest opcjonalna, nie zawsze znajduje się w business model canvas. Biorąc pod uwagę, że prawdopodobnie planujesz działalność w obrębie Unii Europejskiej, która przykłada wagę do ochrony środowiska, warto zastanowić się także nad tymi aspektami biznesu. Zarówno pod kątem korzyści jak i wyzwań.
To również fakultatywny element business model canvas. Warto jednak przeanalizować wpływ projektu na kwestie społeczne oraz wpływ otoczenia na projekt. M.in czynniki takie jak lokalna społeczność, bezrobocie czy
Zobacz przykładowy wypełniony business model canvas na bazie działalności Well Done Business:
Business model canvas jest też nazywany modelem biznesowym Osterwaldera. Został opisany w książce Alexandra Osterwaldera pod tytułem "Business model generation".
Oba modele biznesowe są, więc tożsame, a różni je wyłącznie nazewnictwo. Przedstawienie planowanego przedsięwzięcia w takiej formie posiada wartość dodaną w stosunku do tradycyjnego biznesplanu. Mianowicie, biznes jest przedstawiony w bardziej przejrzystej formie. Ponadto, wykonanie tego typu modelu biznesowego jest zazwyczaj mniej pracochłonne niż opracowanie kilkudziesięciostronnicowego biznesplanu wraz ze skomplikowanym modelem finansowym.
Model biznesowy canvas jest szczególnie popularny wśród startupów i branży inwestorów VC. Jego uzupełnieniem lub alternatywną formą bywa też tzw. pitch deck, a więc prezentacja inwestorska. Tę formę planowania biznesu cechuje inne, nowatorskie podejście projektowe i nacisk na realną wartość.
Lean canvas i business model canvas to dwie różne metody, które służą do zaprojektowania biznesowego modelu przedsiębiorstwa, ale różnią się w kilku istotnych aspektach.
Business model canvas został opracowany przez Alexander'a Osterwaldera i opiera się na 9 elementach: segmenty klientów, propozycja wartości, kanały dystrybucji, relacje z klientami, źródła przychodów, kluczowe zasoby, działania, partnerzy i koszty. Canvas ten zakłada, że przedsiębiorstwo ma już ustaloną propozycję wartości i skupia się na pozostałych elementach biznesowego modelu.
Z kolei lean canvas został opracowany przez Asha Maurya i koncentruje się na kluczowych obszarach: segmentach klientów, problematyce klientów, propozycji wartości, rozwiązaniach, kanałach dystrybucji, strategii przychodów, kosztach, metrykach kluczowych, przewagach rynkowych. W odróżnieniu od business model canvas, lean canvas zakłada, że przedsiębiorstwo dopiero tworzy swoją propozycję wartości i skupia się na problemie, który próbuje rozwiązać, oraz na potrzebach swoich potencjalnych klientów.
Innymi słowy, business model canvas skupia się na projektowaniu i optymalizacji biznesowego modelu, podczas gdy lean canvas służy do eksploracji i testowania pomysłu na nowy biznes, zanim zostanie on w pełni opracowany. W ten sposób lean canvas może być bardziej odpowiedni dla przedsiębiorstw rozpoczynających swoją działalność lub dla projektów innowacyjnych, podczas gdy business model canvas jest bardziej odpowiedni dla firm, które już mają ustaloną propozycję wartości i chcą zoptymalizować swój biznesowy model.
Poniżej znajdziesz przykład wypełnionego lean canvas dla fikcyjnej firmy, która oferuje usługi szkoleniowe online:
Model biznesowy canvas to narzędzie, które pomaga w projektowaniu, analizie i opisie modeli biznesowych. Jest to graficzny model przedstawiający 9 kluczowych elementów, które składają się na całość biznesu.
Elementy te to: segmentacja klientów, propozycja wartości, kanały dystrybucji, relacje z klientami, źródła przychodów, kluczowe zasoby, kluczowe czynności, kluczowe partnerstwa i struktura kosztów. Model canvas pozwala przedsiębiorcom na szybkie i skuteczne określenie, jakie elementy są kluczowe dla ich biznesu, jakie aspekty należy udoskonalić, a także jakie możliwości otwierają się przed nimi na przyszłość.
Model biznesowy canvas jest bardzo popularny wśród startupów i przedsiębiorców, którzy poszukują nowych pomysłów na biznes lub chcą usprawnić swoje istniejące modele biznesowe. Jest to narzędzie elastyczne i łatwe do modyfikacji, co pozwala na dostosowanie go do konkretnych potrzeb danego biznesu. Model canvas może pomóc przedsiębiorcom w zrozumieniu, jak ich działalność funkcjonuje, co dokładnie generuje zyski i jakie koszty są związane z prowadzeniem biznesu.
Podsumowując, model biznesowy canvas to narzędzie, które umożliwia przedsiębiorcom szybką analizę i projektowanie ich modelu biznesowego, co z kolei pozwala na osiągnięcie sukcesu w biznesie poprzez lepsze zrozumienie jego kluczowych elementów.